Dialog Motywujący (Motivational Interviewing)
Dialog Motywujący (DM) to metoda pracy z trudnym rozmówcą/pacjentem, uczniem, klientem etc./ Oparty jest na podejściu humanistycznym, terapii systemowej, terapii poznawczo-behawioralnej, psychologii inspiracji i psychologii motywacji. Twórcami metody są prof. William Miller i prof. Stephen Rollnick.
Definicje Dialogu Motywującego (DM)
- „Dialog Motywujący to oparty o współpracę styl prowadzenia rozmowy, służący umocnieniu u osoby jej własnej motywacji i zobowiązania do zmiany.”
- „Dialog Motywujący to skoncentrowany na osobie sposób pomagania w odniesieniu do powszechnego problemu ambiwalencji wobec zmiany.”
- „Dialog Motywujący to oparty na współpracy, zorientowany na cel sposób komunikowania się, zwracający szczególną uwagę na język zmiany. Ma on w zamierzeniu umocnić motywację i zobowiązanie do osiągnięcia konkretnego celu przez wydobycie oraz zbudowanie u osoby jej własnych powodów do zmiany w atmosferze akceptacji i współczucia.”
Dialog motywujący (DM) koncentruje się na takim oddziaływaniu na rozmówcę, aby wzmocnić jego efektywne zaangażowanie i wprowadzanie istotnych zmian w życiu.
Szczególne zastosowanie znajduje w obszarach odnoszących się do złożonych, długotrwałych i trudnych do zmiany problemów, jak samodestrukcyjne ryzykowne zachowania. Coraz częściej stosowaniy jest wspólnie z innymi programami rehabilitacji psychologicznej np. wtórnej prewencji w leczeniu pacjentów z różnymi dolegliwościami somatycznymi czy w trakcie rehabilitacji osób z urazami lub chorobami narządów ruchu.
Za pośrednictwem określonych strategii motywujących i umiejętnie prowadzonej rozmowy motywującej możliwa jest zmiana motywacji zewnętrznej na wewnętrzną motywację do zmiany. Ta skuteczna metoda pracy znajduje zastosowanie nawet u najbardziej oporującego rozmówcy.
W DM nie tylko wzmacniamy przekonania pokazujące, że zmiana jest możliwa, ale doceniamy też, że nie ma ‘jednego sposobu’ osiągnięcia zmiany. Niezwykle pomocne, a w DM wręcz zasadnicze, jest rozpoczynanie od sprawdzania i rozwijania własnych planów działania rozmówcy. Nie zawsze jest to tak proste, jakby się mogło wydawać. Zwłaszcza gdy mamy już opracowane programy, własne procedury, sprawdzone strategie terapeutyczne itp. Ta postawa wymaga od nas dużej otwartości. Otwartości na każdego człowieka.
Dialog Motywujący to wymagający styl pracy. Styl wymagający indywidualnego podchodzenia do każdego człowieka. Styl wymagający nieustającej czujności w obserwowaniu i trafnym rozpoznawaniu werbalnych i niewerbalnych reakcji rozmówcy. Ale niewątpliwie pomaga w budowaniu wewnętrznej motywacji do zmiany, a poza tym komunikuje troskę i szacunek do drugiego człowieka i rzadko wywołuje opór.
Dialog Motywujący opiera się na specyficznym systemie metod i działań. Jest skuteczną interwencją , tak skonstruowaną by zredukować ilość spotkań z rozmówcą i wzmocnić jego zaangażowanie w działanie. Podstawowym celem jest wywołanie szybkiej, umotywowanej wewnętrznie (przez samego rozmówcę) zmiany.
Dialog Motywujący znajduje szerokie zastosowanie również w przypadku tzw. „trudnych” rozmówców, u których dotychczasowe interwencje niejednokrotnie wywoływały niechęć i opór.